VERGİ KANUNLARI İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
21.03.2018 tarihinde kabul edilerek 27.Mart.2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile diğer bazı düzenlemelerin yanı sıra, Vergi Kanunları, Sosyal Sigortalar Kanunu ve Teşvik Yasalarında önemli düzenlemeler yapılmıştır.
Aşağıdaki Sirkülerimizde, özellikle vergi düzenlemeleri ve teşvikler yönünden mükelleflerimizi ilgilendiren konularda özet bilgiler verilmiş olup, daha ayrıntılı bilgi edinilmek istenilmesi halinde Kanun metnine aşağıdaki linkten ulaşılabilir.
Kanunun 2. maddesiyle, 6183 sayılı AATUH Kanuna eklenen 74/A maddesi ile haczedilen mallar üzerindeki haczin kaldırılma koşulları düzenlenmiş ve haczedilen mal bedelinin %10 fazlası ile ödenmesi halinde haczin kaldırılacağı, hükme bağlanmıştır. Bu düzenleme 01.04.2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.
A-GELİR VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Kanunun 3. Maddesiyle, vergiden muaf esnaf tanımı genişletilerek, konutlarının çatı veya cephelerinde kurdukları yenilenebilir elektrik üretim tesisinde 10 kW’a kadar olan elektrik üreterek satışının yapılması gelir vergisinden istisna tutulmuştur. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 4. Maddesiyle, ücretlerde istisna kapsamı genişletilerek, işverenlerin kadın çalışanlara kreş ve gündüz bakımevi hizmeti verilmek suretiyle sağladığı menfaatler, gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu hizmet verilemiyorsa, her bir çocuk için asgari ücretin %15’i kadar bu hizmeti sağlayanlara işverenlerce yapılan ödemeler istisna olacak. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 5. ve 7. Maddeleriyle, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra yapılan karşılıklı sonlandırma veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlarla, iş kaybı, iş sonu gibi tazminat ödemeleri ücret kapsamına alınmış ve bu ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 6. Maddesiyle, ücret ödemelerinin, gelir vergisi hesabında bir üst dilime girmesi nedeniyle asgari ücretin altına düşmesini önleyici düzenleme yapılmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
B-VERGİ USUL KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Kanunun 8. Maddesiyle, vergi mahremiyetini düzenleyen 5. maddeye bir fıkra eklenerek, kamu kurum ve kuruluşları tarafından görevleri gereği bilgi istenilmesinin vergi mahremiyetini ihlal sayılmayacağı, hükme bağlanmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 9. Maddesiyle, tüzel kişilerde kanuni temsilcilerin sorumluluğu yeniden düzenlenmiş, tüzel kişilerin varlığı sona erdikten sonra yapılacak tarhiyatlarda muhatap netleştirilmiştir. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 10. Maddesiyle, Vergi Usul Kanununa (V.U.K.) eklenen 278/A maddesine göre, bozulma, çürüme, son kullanım tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilmesi gereken mallar, bu nitelikteki işlemleri süreklilik arzeden mükelleflerin başvurularına istinaden, Kanunun (267/2-3) maddesindeki usule (Takdir Esasına) bağlı kalınmadan Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve oran ile değerlenebilecektir. Bu düzenleme ile bazı durumlarda Takdir Komisyonu kararına gerek olmadan değerleme yapılması mümkün olabilecektir. Bu konuda düzenleme yapma yetkisi Maliye Bakanlığı’na verilmiştir. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 11. Maddesiyle, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında Yurt dışından getirilen sermayeye yeni bir değerleme sistemi getirilerek, bu tutarlardan harcanan kısımların pasifte özel bir fon hesabına alınarak, takip eden yılsonuna kadar kullanılmayan kısmının ise işe başlama döneminin sonunda mukayyet (kayıtlı) değeriyle, izleyen dönem sonunda 280. Maddeye göre (borsa rayiciyle) değerlenmesi olanağı getirilmiştir. Bu düzenleme, Kanunun yayım tarihinden sonra tescil ettirilen şirketlere uygulanmak üzere yayım tarihinde yürürlüğe girmektedir.
-Kanunun 12. Maddesiyle, V.U.K.’nun özel usulsüzlük cezalarına ilişkin 353. maddesinde yapılan değişiklikle, elektronik ortamda düzenlenmesi gereken belgeler de özel usulsüzlük cezası kapsamına alınarak, bu konudaki tereddütler giderilmiştir. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 14. Maddesiyle, V.U.K.’nun 376. Maddesine göre, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında 1/3 olan indirim oranı mükellef lehine %50 oranına yükseltilmiştir. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 15. Maddesiyle, Tarhiyat Öncesi Uzlaşmayı düzenleyen V.U.K.’nun Ek 11. Maddesinde değişiklik yapılıp, “vergiler ile bunlara ilişkin kesilecek vergi ziyaı cezalarında” uzlaşma olabileceği hükme bağlanarak, vergi ziyaı cezası dışındaki cezalar tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamından çıkarılmış olmaktadır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanunun 16. Maddesiyle, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 6948 sayılı Kanuna göre, Sanayi Sicil Belgesi sahibi mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde 2019 yılı sonuna kadar kullanılmak üzere satın alınan yeni makine ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi kapsamında bu tarihe kadar alınan makine ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri faydalı ömürlerinin yarısı oranında dikkate alınabilecektir. Kapsama girecek makine ve teçhizatı belirlemeye Bakanlar Kurulu, uygulama esaslarını düzenlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. (Yürürlük tarihi 01.05.2018)
C-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Kanunun 29. Maddesi ile, KDV Kanununun 13. Maddesine eklenen bent ile OSB ve Küçük Sanayi Sitelerine ve bunların kurduğu iktisadi işletmelere yapılan bazı mal ve hizmet teslimleri KDV’den istisna edilmiştir. (Yürürlük tarihi 01.04.2018)
-Kanunun 31. maddesi ile, KDV Kanununa eklenen Geçici 39. maddeye göre, 6948 sayılı Kanuna göre Sanayi Sicil Belgesi sahibi mükelleflere münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimleri 31.12.2019 tarihine kadar KDV’den istisnadır. Ancak, bu makine ve teçhizat 3 yıl içinde başka maksatla kullanılır veya satılırsa, alınmayan vergi cezalı alınacaktır. İmalat sanayinde kullanılacak makine ve teçhizatı belirlemeye Bakanlar Kurulu, uygulama esaslarını düzenlemeye ise Maliye Bakanlığı yetkilidir. (Yürürlük tarihi 01.05.2018)
D-4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNUNDA YAPILAN
DÜZENLEMELER:
-4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 19. Madde ile, 01.01.2018-31.12.2020 tarihleri arasında SSK’lı olarak işe alınanların:
-İşe girmelerinden önceki 3 aylık süre içinde 5510 sayılı Kanunun 4/a ve 4/c maddeleri kapsamında, 10 günden fazla sigortalı olarak bildirilmemiş olmaları (isteğe bağlı sigortalılık hariç) ve Bağkurlu olmamaları,
-İşe alındıkları yıldan bir önceki yılda, işe alındıkları firmanın ortalama sigortalı sayısına ilave olmaları şartıyla,
İşyerinin imalat veya bilişim sektöründe faaliyet göstermesi halinde, ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, 5510 sayılı Kanunun 82. Maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,
İşyerinin diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde sigortalının 5510 sayılı Kanunun 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,
Her ay, bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanacak ve bu destek işsizlik fonundan karşılanacaktır. Bu destek, 2010 yılı aralık ayını aşmamak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay, işe girişte 18 yaşından büyük kadınlar ve 18-25 yaş arasındaki erkekler ile kuruma kayıtlı engelli sigortalılar için 18 ay olarak uygulanır.
Beyannamelerin zamanında verilmemesi, primlerin süresinde ödenmemesi, SGK’ya borç bulunması hallerinde bu destekten yararlanılamaz. Haksız yararlanma halinde, destek tutarı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır. (01.01.2018 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde)
-4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 20. madde ile, imalat sektöründe faaliyet gösterip, sigortalı sayısı 1-3 arasında olan ve ustalık belgesi sahibi özel sektör işyerlerinde İşkur’a kayıtlı işsizler arasından olmak kaydıyla:
-işe giriş tarihinde 18-25 yaş arasında olan,
-İşe girmelerinden önceki 3 aylık süre içinde 10 günden fazla sigortalı olarak bildirilmemiş olmaları (isteğe bağlı sigortalılık hariç) ve Bağkurlu olmamaları,
-2017 yılında, işyerinden bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olmaları,
-İşe alındıkları tarihten 2018 aralık ayına kadar geçerli olmak üzere,
5510 sayılı Kanunun 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında, bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanacak ve bu destek işsizlik fonundan karşılanacaktır.
Destek kapsamındaki sigortalılar için belirlenen prim desteğiyle birlikte, 2018 aralık ayına kadar sigortalının destek gün sayısının 53,44.-TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar (asgari ücret tutarı) ücret desteği olarak ödenir.
SGK işlemleri yönünden olumsuz durumu bulunanlar ve ilk kez 2018 yılında ilk kez sigortalı çalıştıranlar bu destekten yararlanamaz. (01.01.2018 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde)
-4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 21. Madde ile de, yukarıdaki geçici maddelere göre istihdam edilenlerin ücretlerinin ilgili yıldaki asgari ücretin brüt tutarının, prim ödeme gün sayısına isabet eden kısmından hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi tautarı düşüldükten sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk edecek vergiden terkin edilecek ve bu tutar üzerinden damga vergisi ödenmeyecektir.
Bu vergi teşvikleri destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay, işe girişte 18 yaşından büyük kadınlar ve 18-25 yaş arasındaki erkekler ile kuruma kayıtlı engelli sigortalılar için 18 ay olarak uygulanacaktır. (01.01.2018 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde)
E-ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Kanun ekinde yer alan I, II, III ve IV sayılı Listeler yeniden düzenlenmiş ve bazı malların GTİP numaralarında değişiklik yapılmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Savunma Sanayii Müsteşarlığına yapılan teslimler istisna kapsamına alınmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-İhraç Kayıtlı teslimlerde (tecil-terkin uygulamasında), mücbir nedenlerle ihracatın gerçekleşmemesi durumunda, 3 aylık ek süre imkanı sağlanmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-II sayılı Listede (taşıt araçları) yer alan bazı malların imalinde kullanılan, IV sayılı Listede yer alan bazı malların alış belgelerinde gösterilen ÖTV’nin, II sayılı Listedeki malları imal edenlere iade olanağı sağlanmıştır. (Yürürlük 01.04.2018)
-Kanuna eklenen Geçici 1. Madde ile, maddenin yürürlük tarihinden 31.12.2019 tarihine kadar, ÖTV Kanununa ekli II sayılı Listenin 8701.20, 87.02, 87.03 ve 87.04 GTİP numaralarında yer alan kayıt ve tescile tabi 16 ve daha büyük yaştaki araçların, adına kayıtlı kişilerce kayıt ve tescilinin silinerek ihracı ya da kullanılmamak üzere hurdaya çıkarılması halinde her bir araç için aynı cins (87.03 GTİP numarasında 1600 cm3’ü geçmeyen) yeni bir aracın ilk iktisabında tahakkuk eden ÖTV’nin 10.000.-TL’yi aşmamak üzere araçların cins ve özelliklerine göre Bakanlar Kurulunca tespit edilecek kısmı terkin edilir.
Yeni araç alımındaki ÖTV, Bakanlar Kurulunca belirlenen indirimin altında ise ÖTV tahsil edilmez ve aşan kısım iade edilmeyip, başka bir araç alımında da kullanılamaz. Maddenin uygulama esasları Ekonomi ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenecektir. (Yürürlük yayım tarihi)
F-SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNDA (5510) YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Kanunun 4/a maddesi kapsamında sigortalı çalışan çocuklara, 18 yaşını, lise eğitimi görüyorsa 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını dolduruncaya kadar yetim maaşı bağlanabileceği, şeklinde düzenleme yapılmıştır. Kanunun yürürlük tarihinden önce çalışmaları nedeniyle aylığı kesilenlerden, şartları uygun olanlara tekrar aylık bağlanır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Ay içinde bazı günler çalışmayan sigortalıların eksik gün bildiriminde işverenin aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde yaptığı bildirimi yeterli sayılarak, gerekli görülmesi halinde ilgili belgelerin istenilmesi yoluna gidilebileceği, hükme bağlanmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı maddesinin başlığı “Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı ve konut kapıcılığı” şeklinde düzenlenerek, konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalılık işlemleri kolaylaştırılmıştır. (Yürürlük yayım tarihi)
-Kanuna eklenen Ek.17. madde ile, 5510 sayılı kanun ve diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay ve dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden 6 ay içinde Kuruma başvurulması şartıyla, başvuru tarihinden önceki en fazla 6 aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir. (Yürürlük 01.04.2018)
Aynı Ek.17. madde ile, bu maddenin yürürlüğe giriş tarihinden önceki dönemlere ait olup, tüm şartları sağladığı halde, bu Kanun ve diğer Kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanmamış işverenler ile bu maddenin yürürlük tarihinden önce yararlandıkları prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenlerin, en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimler başka bir teşvik, destek ve indirim ile değiştirilebilir.
Yukarıdaki maddeye göre talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar, kanuni faiziyle birlikte, 3 yıl içinde ödenecektir. (Yürürlük 01.04.2018)
-5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 75. Madde ile, 2018 yılı Ocak-Eylül dönemleri için, Bakanlar Kurulunca belirlenen tutarın altında bildirilen sigortalılarla ilgili, Bakanlar Kurulunca tespit edilen günlük tutara göre, işverenlere prim indirimi (mahsup) yapılacaktır. (Yürürlük 01.01.2018’den geçerli olmak üzere yayım tarihinde)
G-DİĞER KANUNLARDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
-Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda yer alan tarifelere sadece elektrikli olan taşıtların motor gücüne göre düzenleme yapılmış, yaşları itibarıyla vergi tutarlarının %25’i oranında vergi alınacağı, belirtilmiştir. (Yürürlük 01.01.2019)
-4706 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle, hazineye ait taşınmazların, tarımsal üretim yapmak üzere tarım kooperatifleri, tarım üretici birlikleri ve üst kuruluşlarına yirmi yıl süre ile kiralanabilecektir. (Yürürlük yayım tarihinde)
Mehmet Şevki Kaya
Yeminli Mali Müşavir
