KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU VE BAZI KANUNLAR İLE 178 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

Madde 1) Arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından konut veya işyerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya işyeri teslimi yapılmış sayılır. Burada en önemli değişiklik, arsa sahibinin bundan böyle, müteahhide kalan konut ve işyerlerine isabet eden arsa payı için KDV’yi de kapsayarak fatura düzenleyecek olmasıdır. Bu madde 06.04.2018 tarihinden sonra yapılan teslimlere uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir.

Madde 2) Fazla veya yersiz ödenen verginin iade edilebilmesi için, alıcı ve satıcı tarafından beyanların düzeltilmesi ve fazla veya yersiz hesaplanan verginin satıcı tarafından alıcıya geri verilmesinin şart olduğu belirlenmiştir. Bu düzenleme 06.04.2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Madde 3) Gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere, bu mağazalara veya bunların depolarına yapılan teslimler, ihracat teslimi sayılmak suretiyle KDV’den istisna tutulmuştur. Bu düzenleme 01.06.2018 tarihi itibariyla yürürlüğe girecektir.

 Madde 4) 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında; Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri tam istisna kapsamına alınmıştır. Bu düzenleme 01.06.2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Madde 5) Adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri, Konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan kırpıntı teslimleri, Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri istisna kapsamına alınmıştır. Bu madde 01.06.2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Madde 6) İkinci el oto alış satışlarında ve taşınmazlarda özel matrah şekli belirlenmiştir. Buna göre, bu işlemlerde matrah, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlenmiştir. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.06.2018 olarak belirtilmiştir.

Madde 7) Arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin, müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerinin maliyet bedelinin tespitinde arsa payı dikkate alınmayacaktır. Bu madde 06.04.2018 tarihinden itibaren yapılan teslimlere uygulanacaktır.

Madde 8) İndirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan giderler veya yapılan ıskontolar dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iade hesabına dahil edilmesine imkan sağlanmıştır. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.06.2018 olarak belirtilmiştir.

İndirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesine imkan sağlanmıştır. Böylelikle, özellikle geç gelen faturalarda olduğu gibi yıl aşımlarında KDV indirimi konusunda ortaya çıkan kayıplar giderilmektedir. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisinin, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılmasına imkan tanınmıştır. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Madde 9) Aşağıda yer verilen ve kısmi istisna kapsamında olan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin indirimine imkan sağlanmıştır.

·         Özel okul, üniversite ve yüksekokullar tarafından verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri,

·         Öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri,

·         Kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları,

·         3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları,

·         Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi,

·         Yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım kurumlarına, 3065 sayılı Kanunun 17nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler,

·         Tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimler,

·         Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri.

·         Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri.

Faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen ATİK’lere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin tamamı ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen ATİK’lere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmının indirilebileceği düzenlenmiştir.Bu düzenlemenin yürürlük tarihi 06.04.2018 olarak belirlenmiştir.

Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin Türkiye’deki işlemler nedeniyle satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisi alıcı tarafından indirilebilecektir. Bu maddenin yürürlük tarihi 06.04.2018 olarak belirlenmiştir.

Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV indirim konusu yapılamayacaktır. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Madde 10) İstisnaya tabi işlemlerde indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iadesinin talep edilebileceği süre ikinci takvim yılı sonu olarak düzenlenmiştir.

Ürettikleri malları ihraç eden imalatçılara, ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırabilme hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu düzenlemeler 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Madde 11) Bakanlar Kuruluna, süresi içinde iadesi talep edilmeyen KDV’yi gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirlemesi hususunda yetki verilmiştir.

Maliye Bakanlığı’na vergisel uyum düzeyleri yüksek mükelleflerin iade işlemlerinin   kolaylaştırılmasına ilişkin yetki verilmiştir. Bu düzenlemeler için yürürlük tarihi 06.04.2018 tarihi olarak belirtilmiştir.

Madde 12) Hasılat esaslı vergilendirme sistemine, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sektörler ve meslek grupları kapsamında yer almak kaydıyla mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine, ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilen mükelleflerden tercih edenler geçebilecektir. Ayrıca sisteme geçenlerin en az iki yıl sistemde kalması zorunludur.

Hasılat esaslı vergilendirme sisteminde;

·                     Belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamındaki gelir vergisi mükelleflerince ödenmesi gereken KDV, indirilecek KDV ile ilişkilendirilmeksizin, alıcılardan tahsil edilen KDV dahil toplam hasılata sektör bazında belirlenen oranın uygulanması suretiyle hesaplanacaktır.

·                     Mükellefler; kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen KDV’yi ve hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri KDV’yi kazancın tespitinde işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları KDV’yi kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alacaklardır.

Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinden, yıllık iş hacimleri ikinci sınıf tüccarlar için belirlenen ilgili haddin iki katına kadar olanları hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya Bakanlar Kuruluna; bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Madde 13) Maliye Bakanlığı’na, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin ödeme zamanını, beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar uzatmaya yetki verilmiştir. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Madde 14) Teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunanların, bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımları KDV’den istisna tutulmuştur. Bu maddenin yürürlük tarihi 01.01.2019 olarak belirlenmiştir.

Madde 15) Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı, plakaların elde tutulma süresi gibi şartlar aranmaksızın gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Bu maddenin yürürlük tarihi 06.04.2018 olarak belirlenmiştir.

Madde 18) Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servislere ait ticari plakaların, bu maddenin yürürlük tarihinden önce elden çıkarılmasından doğan kazanç ve işlemlerle ilgili olarak vergi incelemeleri veya takdir işlemlerine istinaden herhangi bir vergi tarhiyatı yapılmayacağı, vergi cezası kesilmeyeceği yönünde af düzenlemesi yapılmıştır. Ayrıca 06.04.2018 tarihinden önce yapılmış olan tarhiyatlardan ve kesilmiş cezalardan, varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçileceği, tahakkuk eden tutarların terkin edileceği, tahsil edilen tutarların ise iade edilmeyeceği yönünde af düzenlemesi yapılmıştır. Bu düzenleme yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.

Madde 19) Vergi incelemeleri tamamlanma süreleri, tam inceleme yapılması halinde en fazla 1 yıl, sınırlı inceleme yapılması halinde en fazla 6 ay, KDV iade incelemelerinde ise en fazla 3 ay olarak belirlenmiştir. Bu düzenleme 01.01.2019 tarihinden sonraki vergilendirme dönemlerine ilişkin yapılacak incelemelerde uygulanmak üzere 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Madde 23) SMMM’lere beyannamelerini imzaladıkları dönem ve mükelleflerle sınırlı olma şartıyla, KDV iade rapor düzenlettirmeye, bu kapsamda rapor düzenleyecek serbest muhasebeci mali müşavirlerde aranacak nitelik ve şartlar ile rapor düzenlenebilecek iade türlerini ve azami iade tutarlarını tespite ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu düzenleme 06.04.2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

                                                                                                                                                                                                    Mehmet Şevki KAYA

                                                                                                                                                                                                    Yeminli Mali Müşavir